ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำเนื่องจากการใช้ยารักษาโรคเบาหวาน
การดูแลรักษาตนเองเป็นหัวใจสำคัญของการรักษาโรคเบาหวาน ขอจงมีกำลังใจยืนหยัดพึ่งตนเองเพื่อเอาชนะโรคนี้ให้จงได้”ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำอาจเกิดกับผู้ป่วยเบาหวานที่ใช้ยาเบาหวานเป็นประจำ
สาเหตุ
- ใช้ยาขนาดมากเกินไป
- ฉีดยาหรือกินยาเบาหวานไม่ถูกเวลา
- งดกินอาหารในบางมื้อ
- กินอาหารผิดเวลา
- ใช้แรงหรือออกกำลังกายมากเกินไป
- ดื่มสุราขณะท้องว่าง
- รับประทานยาอื่นบางชนิดร่วมกับยาเบาหวาน
- มีโรคเกิดร่วมขึ้นหรือแทรกซ้อนกับเบาหวาน
” ป้องกันการเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ด้วยการกิน อาหารให้ตรงเวลา ใช้ยาให้ถูกขนาดและถูกเวลา “
อาการ
ระยะแรก
- มีความรู้สึกหิว
- ใจสั่น ตาลาย
- เหงื่อออก ตัวเย็น
- มึนงง (อาการเหมือนเวลาหิวข้าวมากๆ)ถ้าได้กินของหวานอาการจะหายทันที
ระยะต่อมา (หากไม่กินของหวานแก้)
- มีอาการขากรรไกรเกร็ง
- ชักเกร็ง อัมพาต
- ไม่ค่อยรู้สึกตัว หรือหมดสติ
“ผู้ป่วยที่เป็นลมหมดสติจากสภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ หากไม่ได้ รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้”
วิธีแก้ไข เมื่อรู้สึกใจสั่น ตาลาย
- ให้รีบกินของหวานอย่างไดอย่างหนึ่งต่อไปนี้ทันที
- น้ำตาลทราย 2 – 4 ช้อนชา
- น้ำตาลก้อน 2 ก้อน
- ลูกกวาด (ท๊อฟฟี่) 2 เม็ด
- น้ำหวาน นม น้ำผลไม้หรือน้ำอัดลม 2 แก้ว
- ส้มหรือกล้วยน้ำว้า 1 – 2 ผล
- ให้ผู้ป่วยนั่งพักสักครู่ ห้ามนอนราบเพราะอาจเกิดการสำลักอาหารเข้าปอดได้
- ถ้าอาการไม่ดีขึ้นภายใน 15 นาที ให้กินของหวานซ้ำอีกครั้งถ้ายังไม่ดีขึ้นให้พาไปพบแพทย์
- ถ้าดีขึ้นควรกินก๋วยเตี๋ยว ขนมปังขนมหวาน ตามไปด้วย
หากเป็นถึงขั้นเป็นลมหมดสติ
- ให้ช่วยประคองผู้ป่วยนั่ง หรือยกศีรษะให้สูงหน่อย แล้วใช้น้ำหวานข้นๆ หรือน้ำเชื่อมหรือน้ำผึ้ง 2 – 4 ช้อนชา หยอดใส่ปากทีละน้อยช้าๆ ระวังอย่าให้สำลัก
- ถ้ายังไม่ฟื้นคืนสติภายใน 15 นาที ให้นำส่งแพทย์
การป้องกันภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
- กินอาหารให้ตรงเวลาทุกวัน
- ใช้ยาให้ถูกขนาดและถูกเวลา
- อย่าใช้แรงหรือออกก้ำลังกายเพิ่มจากปกติ
- ควรพกน้ำตาลหรือลูกกวาดติดตัวไว้เสมอเวลาออกนอกบ้านไว้กินเมื่อเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
“ผู้ป่วยที่ใช้ยารักษาเบาหวาน หากมีอาการ หิวข้าว ใจสั่น ตาลาย เหงื่อแตก คล้ายจะเป็นลม ควรกิน ของหวานแก้ทันที”