การทำแผลเจาะคอที่บ้าน (Tracheostomy Tube)
- ท่อหลอดลมคอ คือ ท่อที่ใส่เข้าไปในหลอดลมคอ เพื่อให้อากาศสามารถผ่านเข้าสู่หลอดลมและปอดได้ ทั้งยังเป็นทางให้เอาเสมหะออกจากหลอดลม ท่อที่ใส่อาจเป็นท่อที่ทำจากโลหะเหล็กไร้สนิม หรือท่อโลหะเงิน และท่อที่ทำจากโพลี่ไวนิล (Poly Vinyl) แผลที่เกิดจากการเจาะคอและท่อเจาะคอ จำเป็นต้องได้รับการดูแลเพื่อป้องกันการติดเชื้อ และเสมหะอุดกั้นท่อหลอดลมคอ การทำแผลควรทำวันละ 2 ครั้ง เช้า – เย็น หรือเมื่อมีเสมหะเป็นคราบสกปรกสามารถทำเพิ่มได้
อุปกรณ์ทำแผลเจาะคอ
- 1. พลาสเตอร์
- 2. ผ้าก๊อซปราศจากเชื้อ
- 3. น้ำเกลือปราศจากเชื้อ (0.9%NSS)
- 4. ไม้พันสำลีปราศจากเชื้อก้านยาว
ขั้นตอนเตรียมการทำแผลเจาะคอ
- 1. เตรียมอุปกรณ์ทำแผลให้พร้อม
- 2. ล้างมือ 7 ขั้นตอน (ขั้นตอนอยู่ในผนวก)
- 3. แกะผ้าก๊อซปิดแผลออกใส่ในถุงพลาสติกเพื่อทิ้ง
- 4. ล้างมือ 7 ขั้นตอน (ขั้นตอนอยู่ในผนวก)
- 5. ฉีกซองใส่ไม้พันสำลีปราศจากเชื้อ จากนั้นเทน้ำเกลือ (0.9%NSS) ใส่ในซอง โดยระวังไม่ให้เข้าปากขวดสัมผัสกับซอง
- 6. ใช้มือบีบปลายไม้พันสำลีปราศจากเชื้อภายในซองให้แบนและหมาด
- 7. นำไม้พันสำลีออกจากซองโดยระวังไม่ให้สำลีสัมผัสบริเวณปากซอง
- 12. เปิดซองใส่ผ้าก๊อซปราศจากเชื้อออก ใช้มือสะอาดหยิบบริเวณมุมของผ้าก๊อซปราศจากเชื้อ พับครึ่งผ้าก๊อซ โดยห้ามไม่ให้มือสัมผัสบริเวณผ้าก๊อซด้านที่จะสัมผัสกับแผล
- 8. ใช้ไม้พันสำลีเช็ดใต้แป้นให้ชิดแผลและเช็ดไปในทิศทางเดียวกัน เพื่อป้องกันการติดเชื้อที่แผลและเช็ดให้รอบแผลจนสะอาด
- 9. ระหว่างเช็ดแผล ให้สังเกตบริเวณรอบ ๆ แผลว่ามีลักษณะบวม แดง มีเนื้อตายหรือไม่ (หากมีลักษณะดังกล่าวต้องมาพบแพทย์ก่อนนัด เพราะแผลอาจเกิดการติดเชื้อ)
- 10. เมื่อเช็ดแผลสะอาดแล้วให้เช็ดบนแป้นของท่อเจาะคอโดยรอบ
- 11. ล้างมือ 7 ขั้นตอน (ขั้นตอนอยู่ในผนวก)
- 12. เปิดซองใส่ผ้าก๊อซปราศจากเชื้อออก ใช้มือสะอาดหยิบบริเวณมุมของผ้าก๊อซปราศจากเชื้อ พับครึ่งผ้าก๊อซ โดยห้ามไม่ให้มือสัมผัสบริเวณผ้าก๊อซด้านที่จะสัมผัสกับแผล
- 13. สอดผ้าผ้าก๊อซปราศจากเชื้อด้านมนเข้าไปใต้แผ่นท่อเจาะคอทีละด้าน โดยอาจให้ผู้ป่วยหันหน้าไปด้านตรงข้าม เพื่อให้สอดผ้าก๊อซง่ายขึ้น
- 14. ติดพลาสเตอร์ลงบนผ้าก๊อซด้านบนและด้านล่าง โดยไม่ให้สัมผัสกับผิวของผู้ป่วย เพื่อป้องกันการแพ้พลาสเตอร์
ภาคผนวก
การล้างมือ 7 ขั้นตอน
- 1. ฟอกบริเวณฝ่ามือ
- 2. ฟอกฝ่ามือและง่ามนิ้วมือด้านหน้า
- 3. ฟอกหลังมือและง่ามนิ้วมือด้านหลัง
- 4. ฟอกนิ้วมือและข้อนิ้วมือด้านหลัง
- 5. ฟอกปลายนิ้วมือและเล็บ
- 6. ฟอกนิ้วหัวแม่มือ
- 7. ฟอกรอบข้อมือ
