โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย

โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย อยู่ใกล้ตัวคุณมากกว่าที่คิด

โรคโลหิตจางราลัสซีเมีย (Thalassemia Trait)  คือ โรคซีดชนิดหนึ่งที่เกิดจากเม็ดเลือดแดงผิดปกติ โดยการถ่ายทอดจากพ่อ-แม่ ทางกรรมพันธุ์

ธาลัสซีเมีย มี 2 แบบ

1. พาหะไม่แสดงอาการ แต่มีความผิดปกติของเม็ดเลือดสามารถถ่ายทอดไปยังลูกหลานได้
2. เป็นโรคที่แสดงอาการของโรค และสามารถถ่ายทอดไปยังบุตรหลานได้

คนไทยเป็นโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียมากน้อยแค่ไหน

• ผู้ที่เป็นพาหะมีประมาณ 18 – 24 ล้านคน
• ผู้ที่เป็นโรคมีประมาณ 600,000คูน และมีอาการมากน้อยต่างกัน
• ชนิดรุ่นแรงที่สุด ทารกตายตั้งแต่อยู่ในครรภ์ หรือ หลังคลอด
• ชนิดรุ่นแรง แรกเก็ดจะไม่มีอาการ จะสังเกตอาการเห็นชัดเมื่ออายุประมาณ 3 – 6 เดือน
  อาการสำคัญ คือ ซีด อ่อนเพลีย ท้องป้อง ม้าม ตับโต มักซีดมากจนได้รับเลือดเป็นประจำ
• ชนิดปานกลมและชนิดรุนแรงน้อยจะขีดมากขึ้นเมื่อมีไข้

ลักษณะของเด็กที่เป็นโรค โลหิตจางธาลัสซีเมีย

• ชีดเรื้องรัง
• ตาเหลือง
• อ่อนเพลีย
• เจริญเติบโตไม่สมอายุ
• ม้าม และ ตับโต
• รับการให้เลือดเป็นประจำ ทำให้ธาตุเหล็กสะสมในร่างกาย ซึ่งมีผลต่ออวัยวะต่างๆ
• เจ็บป่วย ไม่สบายอยู่บ่อย มีผลต่อสุขภาพกายและจิตใจของตนเอง และ ครอบครัว

โอกาสเสี่ยงของการมีลูกเป็นโรคราลัสซีเมีย ถ้าพ่อหรือแม่เป็นพาหะเพียงคนเดียว โอกาสที่ลกจะเป็นพาหะ เท่ากับ 50%. และโอกาสที่จะมีลูกปกติ 50% ถ้าทั้งพ่อทั้งแม่เป็นพาหะ โอกาสที่ลูกจะเป็นโรคเท่ากับ 25% หรือ 1 ใน 4 โอกาสที่ลูกจะเป็นพาหะเท่ากับ 50% หรือ 2 ใน 4 โอกาสที่จะมีลูกปกติเท่ากับ 25 % หรือ 1 ใน 4

การป้องกันโรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย

เลือกคู่ สำหรับผู้ที่ตรวจเลือดแล้วทราบว่าตนเป็นพาหะหรือเป็นโรคทั้งหญิงและชาย ควรหลีกเลี้ยงการแต่งงานหรือหลีกเลี้ยงการมีบุตรโดยการคุมกำเนิด

เลือกครรภ์ สำหรับผู้ที่ไม่เคยทราบมาก่อนว่าเป็นพาหะหรือเป็นโรคและต้องการบุตรที่สมบูรณ์ ไม่เป็นโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียทั้งสามีและภรรยาควรตรวจเลือดก่อนมีบุตร

เลือกคลอด สำหรับคู่สมรสที่ตรวจเลือดแล้ว ทราบว่าเป็นพระทั้งคู่ อาจมีบุตรเป็นโรค ต้องไปฝากครรภ์พบแพทย์ทันทีที่รู้ว่าตั้งครรภ์และแพทย์จะตรวจวินิจฉัยการกในครรภ์ว่าปกติหรือไม่

คำแนะนำสำหรับผู้เป็นพาหะ

ผู้เป็นพาหะสามารถถ่ายทอดโรคนี้ไปสู่บุตรได้ จึงควรวางแผนก่อนมีบุตรเพื่อหลีกเลี่ยงการมีบุตรเป็น
โรคเลือดจางธาลัสซีเมีย ควรพาคู่สมรสไปตรวจเลือดก่อนมีบุตร ผู้เป็นพาหะควรแนะนำญาติให้พี่น้องไปตรวจเลือดด้วย

คำแนะนำสำหรับผู้ป่วย

1. ควรกินพักสด ไข่ และนมเป็นประจำ
2. ดื่มน้ำซาหลังอาหารเพื่อช่วยลดการดูดซึมราตุเหล็ก
3. ตรวจฟันทุก 6 เดือน เพราะฟันผาย
4. งดสูบบุหรี่ และงดดื่มสุรา
5. หลีกเลี้ยงการทำงาน หรือการเล่นรุ่นแรง
6. ไม่ควรซื้อวิตามันซีกินเอง
7. ถ้ามีการปวดท้องที่ชายโครงขวารุ่นแรง มีไข้ และเหลือง มากขึ้น แสดว่าถุงน้ำดีอักเสบ ควรรับไปพบแพทย์
8. อาจเป็นโรคตัดเชื้อรุนแรงได้ง่าย เมื่อมีไข้สูง ควรเช็คตัวกินยาลดไข้แล้วรีบไปพบแพทย์
9. อยู่ในที่อากาศโปร่ง ไม่แออัด เพื่อหลีกเลี่ยงการติดเชื้อต่างๆ